SSD PCIe 5.0 càng nhanh, chip Intel Arrow Lake càng hụt hơi? Một thực tế gây thất vọng

Khi nói đến hệ thống PC cao cấp, hiệu năng xử lý và tốc độ lưu trữ là hai yếu tố sống còn. Tuy nhiên, mới đây, các thử nghiệm thực tế đã chỉ ra một nghịch lý bất ngờ: càng dùng SSD PCIe 5.0 cao cấp, nền tảng Intel Arrow Lake càng bộc lộ điểm yếu, khiến nhiều người dùng không khỏi thất vọng.

Arrow Lake: thiết kế chiplet mới, nhưng hiệu năng thực tế lại đi lùi

Ra mắt vào cuối tháng 10/2024, Arrow Lake đánh dấu bước chuyển lớn của Intel từ kiến trúc đơn khối (monolithic) sang kiến trúc chiplet (tile-based). Đây là một quyết định mang tính chiến lược, được kỳ vọng giúp Intel cạnh tranh tốt hơn với AMD – vốn đã đi trước trong cuộc chơi chiplet.

Tuy nhiên, thiết kế mới cũng kéo theo nhiều hệ lụy. Trên thực tế, dòng vi xử lý Core Ultra Series 2 thuộc Arrow Lake đã bị không ít reviewer và người dùng đánh giá thấp hơn Raptor Lake về hiệu năng tổng thể. Và giờ đây, một vấn đề nghiêm trọng khác đã lộ diện: hiệu suất truy xuất của ổ cứng SSD PCIe 5.0 bị giảm đáng kể khi chạy trên nền tảng này.

Hiệu năng SSD PCIe 5.0 tụt dốc khi dùng cùng Arrow Lake

Trang công nghệ The SSD Review là bên đầu tiên phát hiện ra vấn đề. Trong quá trình thử nghiệm SSD PCIe 5.0 Samsung 9100 Pro và Micron 4600 – vốn có thể đạt tốc độ đọc tuần tự lên tới 14GB/s – nhóm nhận thấy:

• Trên nền tảng Intel Raptor Lake + bo mạch chủ Z790, SSD có thể đạt tới 14.3GB/s.

• Nhưng khi dùng Arrow Lake + Z890, tốc độ giảm còn 12.3GB/s – một mức chênh lệch lớn với phần cứng tương tự.

Để đảm bảo kết quả khách quan, nhóm thử nghiệm đã gắn SSD qua card mở rộng PCIe (Asus Hyper M.2) và tiếp tục ghi nhận sự sụt giảm hiệu năng, đặc biệt là ở các bài test random 4K – vốn mô phỏng thao tác đọc/ghi nhỏ, phổ biến trong thực tế sử dụng.

Nguyên nhân: độ trễ dữ liệu tăng cao trên các lane PCIe từ CPU

Vấn đề được xác nhận bởi cả Asus và ASRock. Hai hãng đều có thể tái hiện lỗi trong môi trường kiểm thử nội bộ và đưa ra phân tích như sau:

• Trên Arrow Lake, các lane PCIe Gen5 từ lane 21 đến 24 có kết nối gián tiếp đến CPU thông qua một tile I/O riêng biệt.

• Điều này tạo nên độ trễ truyền dữ liệu cao hơn, do đường đi giữa các die (die-to-die latency) trong thiết kế chiplet dài hơn đáng kể so với kiến trúc truyền thống.

Về phía Intel, hãng đã xác nhận tình trạng này. Họ cho biết các lane PCIe 21–24 có độ trễ cao hơn lane 1–16, và bản chất đây là hạn chế vật lý của kiến trúc. Không giống như lỗi firmware có thể vá bằng phần mềm, lỗi này liên quan đến kết nối vật lý giữa các tile trong chip – gần như không thể khắc phục triệt để nếu không thiết kế lại phần cứng.

Tác động lớn đến người dùng cao cấp và thị trường enthusiast

Sự cố này giáng một đòn mạnh vào Arrow Lake – vốn đã chịu nhiều chỉ trích vì hiệu năng đơn nhân và đa nhân không vượt trội như kỳ vọng. Với việc giảm tốc độ lưu trữ – một yếu tố sống còn trong các hệ thống cao cấp, dòng chip này có thể mất điểm nghiêm trọng trong mắt các đối tượng khách hàng chính:

• Game thủ muốn tốc độ load nhanh và xử lý dữ liệu mượt mà.

• Người dùng workstation cần hiệu suất I/O ổn định, nhất là trong dựng video, render, hoặc AI training.

• Builder PC cao cấp – nơi từng watt hiệu suất đều quan trọng.

Trong khi đó, AMD đang hưởng lợi từ sai lầm của đối thủ

Trong khi Intel loay hoay với các vấn đề kỹ thuật, AMD đang ghi điểm mạnh mẽ với dòng Ryzen 8000 series, đặc biệt là các SKU như Ryzen 9800X3D:

• Hiệu năng gaming cao, ổn định.

• Không gặp lỗi về VRAM hay PCIe.

• Tương thích tốt với SSD PCIe Gen5 mà không làm giảm tốc độ.

Theo các báo cáo gần đây, doanh số của AMD trong phân khúc enthusiast đang tăng nhanh – một phần đến từ sự chững lại (thậm chí lùi bước) của Intel với Arrow Lake.

Tạm kết: Intel cần hành động kịp thời nếu không muốn tụt lại

Việc chuyển sang thiết kế chiplet là xu thế tất yếu, nhưng nếu không xử lý triệt để các vấn đề phát sinh – đặc biệt là về tốc độ lưu trữ và độ trễ giao tiếp nội bộ – thì Arrow Lake sẽ tiếp tục bị so sánh bất lợi với chính thế hệ trước và các đối thủ như AMD.

Người dùng cao cấp cần tốc độ – không chỉ từ CPU mà cả từ SSD, RAM và GPU. Arrow Lake hiện tại chưa đáp ứng được điều đó.

Xem thêm: 

Liên Hệ Với Hải Phòng Computer

• Địa chỉ: 82,84 Quán Nam – Lê Chân – Hải Phòng 
• Điện thoại: 0899.256.166
• Email: cskh.hpccom@gmail.com
• Website: haiphongcomputer.vn